1. De Zomersportdag was jarenlang een heel belangrijk Hooglands evenement. 2. De orthodoxe Hervormden in Hoogland hadden lange tijd hun eigen Evangelisatielokaal ‘Bethel’ in Hooglanderveen. 3. Het huis op de hoek van De Bik en de Hamseweg telde maar liefst vier huisartsenpraktijken. 4. En het spel Katrikken was populair.
Deze onderwerpen komen in het decembernummer (2025) van ‘De Bewaarsman’ aan de orde. De Historische Kring Hoogland (HKH) geeft het viermaandelijkse blad uit.
Zomersportdag met sigarettenrace
De Zomersportdag werd vanaf 1947 tot en met 1967 georganiseerd door de Jonge Boeren- en Tuinsdersbond (JBTB), kring Amersfoort. Vanaf de eerste editie neemt de Paardensport het belangrijkste deel van het programma in beslag. Er is echter ook plaats voor enkele veldsporten, zoals touwrekken, volksspelen en volksdansen.
Marga Baas-Nieuwenburg beschrijft in een uitgebreid artikel de geschiedenis van deze dagactiviteiten. Later komt daar ook een volledig avondprogramma bij. Het artikel haalt vooral herinneringen op aan de onderdelen gymnastiek en atletiek. Exclusieve foto’s uit privéverzamelingen verlevendigen de beschreven gebeurtenissen, zoals die van een sigarettenrace per fiets op het land van weduwe G. van Dijk.
Bethel in Hooglanderveen

Bethel in betere tijden
Ruud Hopster schetst, ook weer voorzien van historische foto’s, het evangelisatielokaal Bethel aan de Veenweg 9 in Hooglanderveen. Ds. Riemens hield er op zondagmiddag kerkdiensten voor de orthodoxe hervormden, die een wat moeizame relatie onderhielden met de wat vrijzinniger hervormden van de Inham op de Hamseweg in Hoogland. Er werd gelezen uit de Statenvertaling en gezongen op hele noten. Op 20 augustus 1989 vindt de laatste kerkdienst plaats. In 2007 wordt Bethel afgebroken.
Vier huisartsenpraktijken
Het artikel over het perceel Kranenburg, op de hoek van De Bik en de Hamseweg, verhaalt onder meer over de vier huisartsenpraktijken op die plek. Gerrit en Tilly Peet woonden er als laatsten samen. Gerrit was er dertig jaar huisarts. Vorig jaar werd het huis verkocht. De drie geneesheren vóór Gerrit Peet woonden er slechts korte tijd. In die periode klaagden ze voortdurend over het geringe traktement (salaris, red.) en over de weigering van het Hooglandse gemeentebestuur om de kosten van een paard te vergoeden. Op het perceel was overigens in vroeger tijden ook nog het gemeentehuis van Hoogland en een politiepost gevestigd.
Spel Katrikken
Onder de titel ‘Uitgestorven spelletjes van weleer’ publiceert Ruud Hopster een gedetailleerde uitleg van de spelregels van het nostalgische kinderspel Katrikken. Het was in onze streken vooral populair in de jaren ’50 en ’60, maar de oorsprong van het spel ligt in het voormalige Nederlands-Indië. Er bestaan regionale variaties en het werd vaak op straat of op schoolpleinen gespeeld.
Het spel staat in verschillende regio’s onder andere namen bekend, zoals pinkelen, tiepelen of gatrik (Indonesië). Een volgende keer gaat ‘De Bewaarsman’ aandacht besteden aan het spel ‘Galla’. De Historische Kring vraagt aan de lezers om andere historische spellen door te geven. ‘En’, zo schrijft Hopster, ‘misschien kunnen we bij De Plank aan de Coelhorsterweg dan een keer een Uitgestorven-Spelendag houden’.
Andere artikelen
Het decembernummer van De Bewaarsman bevat naast de bovenstaande artikelen nog twee andere onderwerpen, te weten een verhaal over ‘De twee ambtsketens van de Hooglandse burgemeester’ (zie ook: Mysterie rond de ambtsketens van Hooglandse burgemeester) en het gebruikelijke Verenigingsnieuws.
‘De Bewaarsman’ is een viermaandelijkse uitgave van de Historische Kring Hoogland. Gratis voor leden. Losse nummers kosten €3,50 in het jaar van uitgifte. Ook sommige oudere nummers zijn nog verkrijgbaar bij de secretaris van de HKH. Lid worden van de Historische Kring Hoogland…
Link
* Alle artikelen van De Bewaarsman tot en met 2023: Alle Bewaarsman artikelen – Historische Kring Hoogland