Vijf oud-Hooglandse stamppotgerechten

PERENMUIS

Ingrediënten:
1 kilo stoofperen
1 theelepel kaneel
1 eetlepel suiker
 1 kilo aardappelen
600 gram rookspekplakjes
 2 eetlepels azijn peper zout

Bereiding
Schil de peren, verwijder de klokhuizen en snijd ze in partjes. Schil en was de aardappelen en snijd ze in vieren. Doe de kaneel, suiker en stukjes peer met 2dl water in een pan. Laat dit op een hoog vuur aan de kook komen, doe de deksel op de pan, draai het vuur laag en laat het geheel ongeveer 3 kwartier stoven. Voeg de aardappelen toe, met zo nodig wat water en stoof zachtjes door tot de aardappelen en peren gaar zijn. Bak de plakjes spek op een matig vuur aan beide kanten bruin, neem ze uit de pan en houd ze warm. Voeg nu de azijn, peper, en het spekvet toe en roer het goed door. Leg voor het opdienen de gebakken plakjes spek op het gerecht. 

VIJFSCHAFT

Ingrediënten
200 gram gedroogde bruine bonen
400 gram winterpeen
2 uien
2 zure appels
750 gram aardappelen
1 theelepel zout
200 gram gerookt buikspek, in dobbelsteentjes gesneden
1 rookworst
 1 theelepel maïzena of aardappelmeel, aangemaakt met 1 eetlepel water

Bereiding
Zet de bonen een dag in de week. Breng ze aan de kook met water en zout en laat ze in ongeveer 30 minuten bijna gaar koken. Maak intussen de groenten klaar: schrap de wortel en snijd hem in dobbelstenen; schil de ui en snijd hem in dobbelstenen; schil de appel, verwijder het klokhuis en snijd de appel in schijfjes; schil de aardappels en snijd ze in dobbelstenen. Voeg de groenten aan de bonen toe, en laat ze een half uur mee koken. Laat de rookworst de laatste 5 minuten meekoken. Bak de spekjes uit tot ze knapperig zijn. Giet het kookvocht van de groenten af en bind het met maïzena. Serveer het als saus. Doe de groenten in een schaal. Leg de rookworst in plakjes met de spekjes op de groenten.

BLOTE BILLETJES IN HET GRAS

Ingrediënten
500 gram aardappelen
250 gram snijbonen
zout
1 rookworst
½ dl lauwwarme melk
20 gram boter
1 grote pot witte bonen
Peper

Bereiding
Schil de aardappelen en snijd deze in vieren. Was de snijbonen en snijd deze in kleine stukjes. Doe de aardappelen met weinig water in een pan, leg de snijbonen erop en strooi er iets zout over. Laat het in 20 minuten gaar koken. Wel ondertussen de rookworst een kwartiertje in heet (niet kokend) water. Giet de aardappelen en de snijbonen af en voeg de lauwwarme melk en boter toe. Stamp het geheel goed door elkaar. Verwarm de witte bonen in het vocht, laat ze goed uitlekken en schep deze voorzichtig door de stamppot. Breng op smaak met zout en peper. Serveer het gerecht in een voorverwarmde schaal met de rookworst in er bovenop. 

STIMPSTAMP MET KARNEMELKSAUS

Ingrediënten:
1,5 kg aardappelen
500 gram andijvie
200 gram ontbijtspek
1 flinke ui
Zout en peper
Voor de saus: 500ml karnemelk 2 el aardappelmeel

Bereiding:
De aardappelen schillen, wassen en in stukjes snijden. Breng ze aan de kook. De andijvie in reepjes snijden en goed wassen. Het ontbijtspek in blokjes snijden en de ui fijn snipperen. Bak de dobbelsteentjes spek goed uit in de koekenpan en voeg dan de uisnippers toe en bak ze even mee. Stamp de aardappelen, en voeg de andijviereepjes, spekblokjes en ui toe en roer het door elkaar. Breng op smaak met zout en peper. Maak een papje van het aardappelmeel en wat water. Breng de karnemelk al roerend aan de kook en bind het met het aardappelmeelpapje. Geef de saus bij de stamppot. 

STAMPPOT VAN SOESTER KNOLLEN

Soester knollen zijn niet alleen een scheldwoord. Je kunt ze ook eten. Ze worden ook weer op de Soester Eng geteeld.

Ingrediënten
1 kg knol
1 kg kruimige aardappels
200 gr magere spekblokjes
beetje kruidenboter
zout en versgemalen peper

Bereiding:
Schil de knol en de aardappels en snijd ze in gelijke stukken, koken tot alles gaar is, ondertussen de spekblokjes bakken in de kruidenboter, daarna de aardappels en knol stampen, en op smaak brengen met de spekblokjes, zout en de gemalen peper. Heerlijk met rookworst. Grof of fijn (mag ook allebei).